Czym są i do czego służą maszyny wieloczynnościowe?

Maszyny wieloczynnościowe nie są rozwiązaniem dla każdego. Najlepiej sprawdzają się tam, gdzie wykonuje się mniejsze partie elementów i nie jest konieczne jednoczesne wykorzystanie dwóch czy trzech funkcji. Urządzenia są zaprojektowane tak, że mogą wykonywać tylko jedno lub max dwa zadania na raz. Dlatego nie nadają się do firm, w których jest realizowana produkcja seryjna na szeroką skalę. Z drugiej strony mają one wiele zalet cennych dla małych firm oraz tam, gdzie stolarnia stanowi zaplecze produkcyjno-remontowe dla innego przedsiębiorstwa. Ponieważ zajmują znacznie mniej miejsca niż kilka samodzielnych urządzeń, są dla nich doskonałym i bardzo praktycznym zastępstwem. Dzięki maszynom wieloczynnościowym mała stolarnia może kompleksowo obrabiać drewno, korzystając z szybkich, wydajnych i precyzyjnych rozwiązań. Znacznie zmniejsza się też potrzeba wykonywania żmudnej pracy przy pomocy narzędzi ręcznych. Maszyny, które łączą kilka funkcji są też dobrym wyborem do modelarni oraz wzorcowni. W takich pracowniach czy warsztatach zazwyczaj wykonuje się pojedyncze elementy, przeznaczone do testowania lub przygotowywania szablonów produkcyjnych. Takie zadanie nie wymaga jednoczesnego stosowania pilarki i frezarki. Maszyna wieloczynnościowa pozwala jednemu czy dwóm pracownikom obsługi wykonać wszystkie etapy tworzenia elementu bez przerywania pracy i przenoszenia go na inne urządzenie.

Z przedstawionej wcześniej prezentacji można wysnuć wniosek, że maszyny wieloczynnościowe dla stolarni są warte zakupu w uwagi na wiele zalet. Wśród tych najistotniejszych dla małego zakładu można wymienić:

• zastąpienie jedną maszyną kilku niezależnych urządzeń, 
• znaczne zmniejszenie kosztów wyposażenia stolarni, 
• zmniejszenie kosztów eksploatacji maszyn, ich konserwacji czy wykorzystania energii elektrycznej do zasilania, 
• ograniczenie liczby pracowników obsługi, 
• możliwość wykonania gotowego elementu na jednej maszynie, a w efekcie skrócenie czasu produkcji pojedynczego elementu, 
• zmniejszenie obciążenia podłogi ciężkimi maszynami, która w takich wypadkach wymaga kosztownego i czasochłonnego wzmacniania konstrukcji, 
• ograniczenie poziomu hałasu w stolarni.

Wiele z wymienionych korzyści dotyczy również dużych zakładów, które wykorzystują maszyny wieloczynnościowe do wytwarzania pojedynczych modeli. Uzupełniając stolarnię takim modele można – obok produkcji seryjnej – stworzyć samodzielne stanowisko do świadczenia usług na zamówienie. To również doskonałe wsparcie podczas wykonywania napraw mebli czy innych konstrukcji drewnianych.

Chociaż maszyny wieloczynnościowe są bardzo funkcjonalne, a ich zakup niesie ze sobą wiele korzyści nie oznacza to, że są idealne. Podstawowa wadą urządzeń z tej kategorii jest wspomniane wyżej ograniczenie do wykorzystania jednej funkcji w tym samym czasie. Oznacza to, że jeśli na urządzeniu wykonuje się cięcie struganie grubościowe, nie można jednocześnie frezować czy wiercić otworów. W stolarniach, w których produkuje się duże serie np. desek podłogowych czy listew wykończeniowych oznaczałoby to przestoje i spowolnienie produkcji. Ponadto, każda kolejna czynność wymaga przestawienia parametrów pracy maszyny, co również wiąże się z wykorzystanym czasem. Wymienione wady maszyn wielofunkcyjnych odnoszą się jednak wyłącznie do dużych stolarni.

Maszyny wieloczynnościowe znajdują zastosowanie w wielu dziedzinach produkcji. Ich niewątpliwą zaletą jest ekonomiczne wykorzystanie przestrzeni, gdyż jedno urządzenie zastępuje kilka wyspecjalizowanych, jednofunkcyjnych konstrukcji. W wielu przypadkach są to maszyny drogie, których zakup znacznie obciąża budżet firmy. Nawet modele używane, z założenia znacznie tańsze, też pochłaniają znaczne środki finansowe nie wspominając o kosztach ich eksploatacji, zużycia energii elektrycznej czy remontów. Stolarnie – zwłaszcza te specjalizujące się we wstępnej obróbce litego drewna – wykonują wiele czynności związanych z cięciem, przecinaniem skrawaniem czy wierceniem. Standardowo na wyposażeniu takich firm można znaleźć piły i pilarki, strugarki, wyrówniarki, grubościówki i inne maszyny tego typu. Wszystkie realizują podobny proces, jakim jest ścinanie z powierzchni warstwy materiału. Stolarskie maszyny wieloczynnościowe łączą w sobie wszystkie te funkcje. Dzięki temu jedna konstrukcja o wymiarach nie większych niż 3 x 3 m i masie około 400 - 900 kg zastępuje pięć podobnych urządzeń. Zazwyczaj łączą one zadania pilarki, wyrówniarki, grubościówki, frezarki i wiertarki. Spotyka się również modele o mniejszej liczbie funkcji, takie jak np. pilarko-frezarki czy pilarko-wyrówniarki.